Categorie: lessen

Aanzetten tot, of complete lesvoorbereidingen.

Metatekst: L.P. Boon, De Bende van Jan de Lichte

Lesmaterialen:

jandelichteDe volgende taak betreft een niet zo eenvoudig soort tekst: twee literaire metateksten. Teksten die over een teksten spreken, in het eerste geval waarbij een flaptekst over een roman en in het tweede een interview over een nog niet bestaand tv-script. Zowel de flaptekst als het interview brengen heel duidelijk Boons programma naar voor. Hij schrijft niet om de lezer te laten wegdromen in een vervlogen wereld, maar gebruikt de historische roman als een katalysator voor een revolutionaire geest bij de mensen. Met het verhaal van de 18e eeuwse verdrukking wil hij de lezer doen opstaan tegen de 20ste eeuwse slavernij van het proletariaat.

boon02

Het interview is licht en grappig, de flaptekst daarentegen vereist gebruik van het woordenboek.
http://cobra.canvas.be/cm/cobra/videozone/dagopdag2015/januari%2B2015/1.2166184

 

Poëzie: stiftgedichten schrijven

Toevallig stootte ik vorig jaar op een filmpje van Dimitri Anthonissen.

Stiftgedicht Diepzee from Dimitri Antonissen on Vimeo.

Dimitri Anthonissen, Diepzee

Het is bekend dat Franz Kafka na een eerste versie geschreven te hebben enkel nog schrapte om tot de uiteindelijke tekst te komen. Ook Michelangelo beweerde dat het beeld al het blok marmer vervat zat en hij enkel de overtollige steen moest wegkappen. Om dezelfde manier gaat Dimitri Anthonissen tewerk; niet met een romantekst of een blok marmer, maar de dagelijkse, absurd ordinaire tekstuele realiteit van de krant van vandaag.

In het Engels draagt deze dichtvorm de ietwat doorzichtigere naam black-out poem. Je maakt een gedicht uit een voorafbestaande tekst door tekst weg te stiften. Dat kan een krant zijn, maar oude boeken waaruit bladzijden missen, zijn ook interessant. Op die manier kun je het niveau van het basismateriaal aanpassen aan het niveau van de klas.

Dimitri publiceerde onlangs zijn bundel Schrap me, terwijl aan de andere kant van de plas ook net nu Austin Kleon zijn Blackout Poems op de markt bracht.

De leerkracht moet hierna zeker een paar van de betere stiftgedichten op de website http://stiftgedichten.com/ lezen en bespreken samen met de leerlingen om te wijzen om een aantal valkuilen. Zo kun je de kolommen in de oorspronkelijke tekst niet respecteren, want die verdwijnen eens alles weggestift is. Je moet echt over kolommen heen lezen van links naar rechts. Een mooie is bijvoorbeeld deze…

Lees verder “Poëzie: stiftgedichten schrijven”

Spelling: Opentaal.org, de gratis officiële spellingslijst

LESMATERIAAL:

In tegenstelling tot andere (grote?) talen heeft het Nederlands nog steeds geen gratis toegankelijk woordenboek. Wat louter spelling betreft, is er nog altijd Het Groene Boekje (€19,90) en daarvan is er een elektronische versie die €29,90 kost. De spellingsregels die aan het begin van het boekje opgesomd staan, kun je wel gratis consulteren op woordenlijst.org.

Gelukkig is er nu sedert een paar jaar een alternatief: een opensource spellingslijst. De online vrijwilligers van opentaal.org hebben op basis van online samenwerking een woordenlijst opgesteld en die heeft het keurmerk van de Nederlandse Taalunie gekregen. Deze lijst is in digitale vorm gratis te downloaden op de website van opentaal en is tegenwoordig zelfs de standaard spellingslijst die je meekrijg als je de Nederlandse versie van Mozilla of opensource officepakket Openoffice downloadt. Lees verder “Spelling: Opentaal.org, de gratis officiële spellingslijst”