tinteltand


Alfabetcode leidt tot pseudo-dyslexie?

…mijn dochter in de tweede graad (…) heeft enkele specifieke spellingsproblemen. (freinetleerkracht tinteltuin)

Wij zijn al jaar en dag “fan” van de pedagogie van Freinet!! Ook onze 2 oudste zonen mochten hun kleuter en lager onderwijs in een freinetschool doorbrengen. (…) Onze 2 zonen zitten nu in het tweede en vierde jaar in de richting “wetenschappen” van een gewoon college (…) de oudste , heeft dyslexie (…) Ook onze dochter heeft lees- en spellingsproblemen.[Ze] schrijft niet zonder fouten en leest nog moeizaam (verknochte tintelouders)

… vooral de zwakkere leerlingen op scholen waar het leren lezen niet systematisch getraind wordt, lopen het risico pseudo-dyslectici te worden (Prof. Dr. A. Bus)

Ik ken zelfs volwassenen met spellingsproblemen (!), voor kinderen van 10 jaar is dat doodnormaal. Leesproblemen daarentegen op die leeftijd moeten je aan de alarmbel doen trekken. Hebben ze eigenlijk ooit echt leesinstructie gehad in de freinetschool de Tinteltuin? Vooral verontrustend is hoe ‘spelling’ (woorden correct schrijven) en lezen op één hoopje worden gegooid.

Het is tijd om heel concreet te worden: de talige vaardigheden zijn de volgende:

  • lezen: schriftelijk informatie ontvangen
  • schrijven: schriftelijk informatie sturen
  • luisteren: mondelinge informatie ontvangen
  • spreken: mondelingen informatie sturen
Spellen en handschrift zijn gewoon onderdelen van de schrijfvaardigheid. Dyslexie is een leesprobleem, maar omdat de enige andere vaardigheid waar je lezen voor nodig hebt, schrijven is, zou je dyslexie ook kunnen vaststellen in spellingsproblemen. Je moet wel tussen dyslectische spellingsfouten en andere, en daar knelt volgens mij het schoentje.

In het eerste leerjaar van de Tinteltuin staat zoals in alle basisscholen, lezen en schrijven op  het programma. Daarbij wordt gebruik gemaakt van wat aangekondigd wordt als de nieuwste methode, de Alfabetcode. Deze methode werd ontwikkeld, zo stelde men, door prof. dr. Erik Moonen van de Katholieke Hogeschool Limburg. Deze methode is afwijkend van alle andere leesmethodes op de volgende vlakken:

  • Eerst schrijven, dan komt lezen uit zichzelf.
  • Er is een simpele methode die je kunt toepassen om van de uitspraak naar de spelling te gaan. Je moet je gewoon bewust worden van de klanken (foneembewustzijn)
  • Dyslexie is een erfelijke hersenaandoening die te genezen is.

Eerst schrijven, dan lezen

Moonen formuleert het nog sterker: “Leren lezen door te leren schrijven”

Het is heel simpel: eerst lezen, dan schrijven. Waarom? Je hebt het lezen nodig om te kunnen schrijven. Als je niet kunt lezen wat je schrijft, ben je aan het tekenen. Verder: er zijn mensen die kunnen lezen, maar nooit hebben leren schrijven. Schrijven is iets maken wat je kunt lezen. Letters overtekenen kan een peuter…

Schrijven is louter een motorische vaardigheid, waarvan we de vraag moeten stellen, zo langzamerhand, of manueel schrijven nog aan de orde is? Allezins, oefening baart kunst, maar het is een motorische handigheid. Daar komt nog bij de druk die gelegd wordt op de vorm en het vormen van de letters, in die richting en zo en niet anders. Een speciaal instructie-uur dat voorzien was voor het eerste leerjaar, werd volledig gespendeerd aan schoonschriftoefening. Nooit aan lezen. Lezen moesten de kinderen altijd alleen doen, in de leeshoek. Net op een moment dat ze daar echt begeleiding in nodig hebben. Het leerplan basisonderwijs zegt hierover heel duidelijk:

Leesinstructie bij het aanvankelijk en voortgezet lezen, heeft uitsluitend tot doel de leerlingen de noodzakelijke vaardigheden bij te brengen die ze nadien in steeds zelfstandiger mate moeten kunnen toepassen.

http://pbd.gemeenschapsonderwijs.net/leerplannenbao/leerplannenbao/lager/nederlands.pdf

Ik heb vragen hierover gesteld aan de leerkracht en Erik Moonen persoonlijk toen die zijn methode kwam toelichten en beiden reageerden nogal kribbig op mijn vragen: waar over deze methode in een wetenschappelijk tijdschrift gepubliceerd was, of deze methode getest was enzoverder. In antwoord op mijn mail na de lezing, reageerde Moonen al even gepiqueerd en met de nodige tikfouten, zodat ik zijn minachting voor spellingscontrolesoftware wel serieus moest nemen. Een week later kregen we via de leerkracht een al even snelgetikte samenvatting van de Alfabetcode.

Lezen komt gewoon vanzelf

Lezen is het meest complexe en belangrijke wat een kind op de lagere school leert. Nochtans werd er veel tijd gestoken in lees- en schrijfinstructie, maar ik begrijp nu: dat was louter schoonschriftoefening. Er werd niet begeleid of klassikaal gelezen, de kinderen lazen alleen in een boekje.

De afwezigheid van de leesmethode staat niet alleen in de slogan (lezen door schrijven), maar is ook van toepassing op Moonens handout: er wordt met geen woord over leesmethodes gerept.

Lezen komt nooit vanzelf en is een belangrijke oefening in schrijven. Als je elke dag het woordje ‘de’ of ‘het’ tegenkomt, dan kun je dat na een weekje spellen. En blijven oefenen, zo oefen je je grafeembewustzijn, m.a.w. bewustzijn schrijfwijze.

tligt m moeilek om nie zo te beginne spelle…

…want dit is echt wat Moonen met zijn alfabetcode bereikt: uitspraakspelling. Waar de leesmethode ontbreekt, is er een hele uiteenzetting over spellen. Deze kinderen kunnen nog niet motorisch schrijven, of ze moeten al spelling oefenen? Dit is toch uiterest vreemd. Spelling hoort niet thuis in een eerstejaar lager onderwijs.

Spellen wordt ‘schrijven’ genoemd en men komt met een hele moeilijke methode om de spelling van woorden uit hun uitspraak af te leiden. Verder worden ze verplicht om ‘vrije teksten’ te schrijven, die dan vervolgens vol uitspraakspelling staan. Je kunt geen (vrije) teksten schrijven als begin, je stuit in elk woord op spellingsproblemen. De kinderen moet herhaaldelijk door lezen basiswoordvormen ingeprent worden.

Uitgaan van de uitspraak en dan met een moeilijk regeltje tot de spelling komen is funest: je kweekt de foute gewoonte. De regeltjes worden vergeten, maar de reflex om van de uitspraak uit te gaan, blijft. Die regeltjes bepalen dat de klank /t/ verschillende spellingen heeft, soms wordt die als ‘t’ geschreven (kat), maar soms als ‘tt’ (katten), soms als ‘d’ (bad) en soms als ‘dt’ (hij bidt). Voor de eerste drie moet je gewoon genoeg teksten gelezen hebben met die woorden in, voor het laatste moet je de grammaticaregels kennen – de uitspraak heeft hier niets mee te maken.

Moonen hamert hier op foneembewustzijn (bewustzijn van welke klanken) en dat is een belangrijk concept, maar niet bij de spelling. Klankbewustzijn is belangrijk voor je begint aan lees onderwijs: je moet de kinderen leren dat woorden die ze kennen uit klanken bestaan. Ze moeten leren k – a – t (niet: kaa – aa – tee, maar echt de klanken) zeggen als je hen het woord kat in zijn geheel aanbiedt. Bij spelling heeft foneembewustzijn niets te zoeken, daar gaat het nogmaals, om grafeembewustzijn (bewustzijn hoe geschreven woorden eruit zien) en dat train je met lezen. Als je dat niet doet, dan schrijf je sowieso in uitspraakspelling en dat is exact wat ook wel pseudo-dyslexie (valse woordblindheid) wordt genoemd.

Onderzoek uit ’85: Steinerleesmethode leidt tot pseudo-dyslexie

Het is dankzij RDV dat dit onder mijn aandacht is gekomen dat er in 1985 een studie is gebeurd naar het leespeil van steinerleerlingen in Nederland. Het resultaat leest u in de titel. Maar de oorzaak is belangrijk: er werd voor men aan lezen begon te weinig aan foneembewustzijn gedaan (kat opsplitsen in klanken). Verder werd er veel te veel aan schrijven gewerkt (dan nog in drukletters) en werden de letternamen gebruikt i.p.v de klanken.

In een oratie in 2005, stelde prof. A. Bus nog amper verbetering vast in de steinerscholen. De vraag is hoe ze dat kon weten, want ze werd na haar eerste publicatie zwaar de antroposofische gemeenschap (volgelingen van Rudolf Steiners leer, de antroposofie) aangevallen en nooit meer tot de Steinerscholen toegelaten. De beschuldiging dat ze haar onderzoek onder een vals voorwensel zou hebben gedaan, schildert haar expliciet af als een buitenstaander, wat voor beide partijen wel voordelig zou kunnen zijn.

Freinet biedt een steineriaanse oplossing en dit zijn de punten waar de freinetleerkracht op hamerde:

  1. alle andere bestaande methodes zijn compleet fout (bijna elke keer als het onderwerp te sprake kwam, werd dit herhaald)
  2. letters noemen met de klanken, niet met de namen
  3. geen drukletters, maar sierlijk koordschrift
  4. foneembewustzijn is de sleutel tot correcte spelling en dyslexie
  5. oefenen met lezen alleen in koordschrift
  6. lezen gebeurt alleen en zonder instructie of feedback. De leerkracht vertelde zelf hoe zijn dochter met leesproblemen elke dag probeerde een stukje sneller en meer te lezen, maar hij gaf daarbij geen uitleg of feedback…

Nogmaals de conclusie van professor Adriana Bus:

vooral de zwakkere leerlingen op scholen waar het leren lezen niet systematisch getraind wordt, lopen het risico pseudo-dyslectici te worden

 



Is mijn freinetleerkracht een aanhanger van Rudolf Steiner?

Wie denkt dat de steinerverening een onschuldig pedagogisch collectief is, vergist zich schromelijk. De ideeën van Rudolf Steiner zijn allesbehalve een sluitend geheel en daarom is in de loop van de laaste honderd jaar door een allegaartje van charlatans gebruikt om mensen geld uit de zak te kloppen. In het academische milieu wordt Rudolph Steiner hoogstens gezien als een derderangs ‘filosoof’ en amper bestudeerd.

1. Laat het bos je genezen…

Aan het begin van het eerste freinetschooljaar kwam leerkracht Bart I (op het ondertussen verwijderde discussie) met een lofbetuigening op het boek Richard LOUV, Last Child in the Woods: Saving Our Children from Nature-Deficit Disorder. (Het laatste kind in het bos: hoe redden we onze kinderen van de natuurtekortstoornis). Hij krijgt een lang interview op de website van het rudolfsteinercollege.nl en een korte biografie:

Richard Louv (58) woont in San Diego, Californië. Hij is columnist van de San Diego Union Tribune en werkte als journalist voor allerlei bladen, waaronder de New York Times en de Washington  Post en het tijdschrift Parents. Hij schreef zeven boeken, waarvan vier over kinderen.

Wie Louvs bio op zijn website leest, ontdekt om te beginnen dat de redactie van het rudolfsteinercollege hem graag opblaast: hij is geen journalist voor de vermelde kranten, maar er werden stukken van hem in gepubliceerd. Over de reacties erop wordt niets gezegd. Hij is geen dokter, psycholoog, pedagoog, leerkracht of onderwijsexpert, maar een broodschrijver – hij heeft geen diploma, anders was het toch hier wel vermeld. Als je het net afzoekt naar (richard louv)+steiner+waldorf krijg je 26.000 hits. Freie Waldorfschule  was de naam van de eerste door Rudolf Steiner in 1919 geleide school in Stüttgart en dat wordt vaak hernomen in Amerikaanse steinerscholen. Voor deze beweging is Louv in korte tijd, niet gespeend van enige kennis terzake, uitgegroeid tot een pedagogisch icoon.

Stop je kind in het bos en alle problemen (hij noemt ADHD en depressie) zijn genezen, zo zegt hij bijna letterlijk in NRC Handelsblad. Het gaat niet over bijleren, maar over ‘gered en genezen worden’, vervat in een naïeve, 19de eeuwse, romantische visie op natuur à la Jean-Jacques Rousseau. Ik denk natuurlijk ook aan Thoreau’s Walden en Frederik Van Eedens gelijkaardige poging.

Het is belangrijk om te vermelden dat Louv met zijn stichting zich laat bijstaan door een aantal welluidende namen:

In reactie op zijn boek heeft een grote natuurbeschermingsorganisatie deze zomer het National Forum on Children and Nature opgericht. Daarin zitten vijftig invloedrijke lieden, zoals topmensen van bedrijven als North Face en Walt Disney, de president van de Turner Foundation, gouverneurs van vier staten en de burgemeesters van Los Angeles, Houston en Chicago. Zij roepen op tot initiatieven en zullen wereldwijd twintig voorbeeldprojecten selecteren en steunen.

http://ind.datadelft.com/bomenbeleid_evaluatie.htm#bijlage

 

Dit is geen filosofisch detail als je in gedachten houdt dat de domeinkeuze het eerste jaar zo ‘diep in het bos’ was dat de school het openbaar vervoer niet bereikbaar was. Hoe meer natuur, hoe beter, maar ten koste van kinderen wiens ouders hen niet elke morgen met de wagen kunnen komen brengen. De natuur eerst en dan de mensen, dat heet ecofascisme.

2. Zing je dyslexie weg!

Op youtube.com staat een uitzonderlijk filmpje waarin onze freinetleerkracht een uitvoering brengt van het stuk ‘Stripsody’ van Cathy BERBERIAN. Een heel bijzonder stuk op basis van klanknabootsingen, maar ik had van deze zangeres nog nooit gehoord.

http://www.youtube.com/watch?v=L0Xu0qw1C50

Naast zangeres was ze ook muzieklerares. Google Books heeft haar biografie online en daarin lees ik dat ze een techniek ontwikkelde waarmee ze de kinderen leert lezen en zingen tegelijk. Ze vergelijkt het zelf met kinderen tweetalig opvoeden, iets waar ze zelf ervaring mee had. Ze laat de kinderen i.p.v gewoon lezen, muziek van een blad te zingen en te spelen op de piano.

Gerustgesteld door de aanwezigheid van muziek, vergat de student zijn/haar vroegere fouten op het vlak van lezen en concentreerde zich op het vinden van de juiste toets op de piano en het zingen of zeggen van het woord.

Jennifer Paull, Cathy Berberian and Music’s Muses, p.228, mijn vertaling

Ze geeft een 11-jarig jongetje dat amper kan lezen pianostukken te spelen met moeilijke linkerhandpartijen, zodat de talige kant van de hersenen gestimuleerd wordt en wonder boven wonder…

Dyslexie, woordblindheid, concentratie- en geheugenproblemen, al deze aandoeningen verbeterden dramatisch. (ibid. p.231; mijn vertaling)

Iemand die de synoniemen dyslexie en woordblindheid naast elkaar gebruikt alsof het afzonderlijke aandoeningen zijn, is zeker geen specialist ter zake. In plaats van zich bij haar zangles te houden, wil ze mensen genezen van ongeneeslijke aandoeningen zoals dyslexie. De ongeneeslijken kun je eigenlijk niet genezen, dus als het toch goed komen is dat een redding. Waar hebben we dat nog gehoord? Cathy geeft zelf het antwoord:

De school waar ik deze techniek toepaste, volgde de Reggio Emilia filosofie van lesgeven. Deze methode vertoont veel overeenkomsten met die van Rudolf Steiner, wiens pedagogie toch zo’n constuctieve mengeling van praktisch kunsten en waardering voor alle talenten van een kind. (ibid. p. 231; mijn vertaling)

3. Schrijven geneest dyslexie

Bij het infosessie over de nieuwe lees- en schrijfmethode, de Alfabetcode, kwam uitvinder, prof. dr. Erik Moonen (KHL) met een aantal nogal boude beweringen:

  • door te leren schrijven, leer je lezen
  • dyslexie is een erfelijke hersenaandoening, maar te genezen
  • alle spelproblemen zijn te vermijden door aandacht voor de uitspraak van de woorden
  • gebruik van computers tijdens leesonderwijs, “is hoogstens tijdverlies”

Ik zal nog een aparte blog schrijven over exact hoe steineriaans de leesmethode van de freinetschool is. Hier wil ik in het kort het volgende aanstippen.

  • Rudolf Steiner zelf was overtuigd dat schrijven eerst kwam en dat hij wordt daarin door geen enkele serieuze moderne taalkundige gevolgd. Dit wordt in geen enkele ‘gewone’ school toegepast, maar wel in alle steinerscholen. Het enige onderzoek naar de resultaten van Adriana Bus in 1986, toont aan dat deze methode tot pseudodyslexie leidt. Psuidodiesleksie leikt op egte diesleksie, maar in feite is het gewoon een gevolg van té klankgericht spellen. Wie ‘echte’ als ‘egte’ spelt is niet per definitie dyslecticus, maar zeker iemand die bijna nooit (goedgespelde teksten) leest. Echte dyslectici zijn vanwege hun aandoening mensen die weinig lezen en ze zullen deze fouten ook maken, maar niet rechtstreeks door hun dyslexie. Een echte beginaanwijzing voor dyslexie in het schrift is het constant omgooien van letterclusters (weps, shcool, srtafwerk, enz.). Dyslexie waarnemen in schrijfwerk, is geen evidentie – het is een in de eerste plaats leesprobleem en heeft te maken met de verwerking van lettertekens in de hersenen.
  • Wat door erfelijkheid je hersenstructuur bepaald heeft, is niet te veranderen. Hersenafwijkingen zijn niet te ‘genezen’. Iemand die zoiets beweert, wil je ‘redden’. Als dyslexie een genetische afwijking is die kan genezen worden, verondersteld dat twee klassen mensen: de dyslectische onderklasse en een gezonde bovenklasse die hen kan redden…
  • Te fonetisch (klankgericht) spellen is altijd een gevolg van te weinig lezen, maar wordt niet rechtstreeks veroorzaakt door dyslexie. Bijvoorbeeld: velen zijn bekend met de uitdrukking  ‘naar verluidt’, maar weinigen zullen dit correct spellen zonder het genoeg in goede teksten tegengekomen zijn. Ik ga hier later dieper op in.
  • Computers en ICT hebben een belangrijke plaats in ons aller schrijfgedrag – we schrijven nog amper met de hand. Hoe kan degelijk onderwijs ICT links laten liggen als je zonder basisvaardigheden in dat gebied gewoon niet meer aan een job geraakt in de huidige maatschappij? Natuurlijk moet de softwarepakketten geëvalueerd worden en moet hun doeltreffendheid aangetoond worden.
  • In Moonens praatje leek het of dyslexie gebruikt werd om de aandacht van het zo belangrijke leesonderwijs af te leiden naar spelling. Een infopraatje over een nieuwe leesmethode voor beginnende lezers openen met opgeblazen cijfers over dyslexie is gewoon ongepast. Het is een lelijke en gedateerde verkoopstruuk: eerst angst aanjagen en dan je product verkopen als oplossing.

4. Beweeg je naar lichamelijke beterschap…

Omdat je zo weinig te weten kwam over de mensen in het team van de Tinteltuin, moest je je maar verlaten op Google. De website bevat geen bio’s of foto’s van de leerkrachten. Op zich is dit tekenend. Van een aantal klassen zou ik zelfs nu de leerkrachten nog niet kunnen aanwijzen. Interessant was wel dat ik over de directrice (die zich coördinatrice laat noemen) de volgende website vond: zij is erkende lerares ‘Alexander Technique’ sinds 1997 en heeft haar eigen praktijk in Leuven en Diepenbeek. Deze obscure techniek is volgens wikipedia een…

trainingstechniek waarmee men leert hoe men verkeerde houdingen kan herkennen en aanpassen met als doel het lichaam te verlossen van verstijfde spieren die stress en vermoeidheid veroorzaken. http://nl.wikipedia.org/wiki/Alexandertechniek

Maar de online encyclopedie vermeldt ook dat het onwikkeld werd door iemand die geen medische schooling of bedoelingen had:

Toen de Australische acteur Frederic Matthias Alexander (1869-1955) merkte dat hij zijn stem begon te verliezen, ging hij zijn eigen lichaamsbewegingen bestuderen. Als hij merkte dat hij verkeerde bewegingen maakte, verbeterde hij deze. Toen deze methode een succes bleek ging hij anderen zijn methode aanleren.

Alexander, zo leert verder lectuur leerde zijn stem beter te benutten door zijn bewegingen bij het acteren beter de controleren, wat nog niet zo’n gek idee was. Toen dit een succes bleek, begon men meer medische voordelen aan deze techniek toe te schrijven. Wie teveel stress heeft, moet de oorzaken van de stress in de buitenwereld aanpakken en rusten, maar in plaats daarvan

Hoeveel lessen je moet volgen hangt af van de ernst van het probleem en hoe snel iemand leert om het probleem te verbeteren, maar gemiddeld zijn 10 tot 15 lessen wel voldoende om de meeste en dringendste problemen op te lossen. Tijdens de eerste lessen moet je op de tafel gaan liggen terwijl de leraar vertelt hoe de verschillende lichaamsdelen met elkaar samenhangen. Het doel hiervan is om de persoon een natuurlijke rusthouding aan te leren zodat de persoon deze houding ook thuis kan toepassen.

Iemand met een greintje gezond verstand, gaat gewoon thuis op de bank liggen pitten, lekker goedkoop.

Van de vijf moderne studies die deze techniek evalueren is er slechts ééntje die verbetering (van rugpijn) vaststelt. Alle andere 4 studies noteren geen merkbare medische verbetering van de klachten. (Wikipedia.com)

Rudolf Steiner is verantwoordelijk voor zijn eigen teksten, zoals ook alle andere auteurs. Net omdat hij in de cultuurgeschiedenis zo marginaal is gebleven, is hij meer dan anderen gebruikt door mensen die ‘systeempjes’ nodig hadden om hun dans-, zing-, lees-, yoga- of natuurlessen te verkopen en een zweem van wetenschappelijkheid te geven. De academie weet dit en schuift elke tekst die zich baseert op Rudolf Steiner, glimlachend terzijde. Dit is een zware fout geweest.

Net zoals Richard Louv, Cathy Berberian en Erik Moonen, wil de Alexandertechniek je redden. Stress behandelen kan niet in een uurtje per week bij de therapeut, het is je agenda helemaal anders aanpakken. Als de patiënt dat niet begrijpt, zit hij gebeiteld voor en levenslang abonnement bij de Alexandertherapeut…



Ouderparticipatie in een “heel andere” methodeschool
July 11, 2011, 18:38
Filed under: ouderparticipatie | Tags: , , ,

Ik vond een getuigenis van een moeder die haar kind naar een methodeschool (niet-freinet!) had gestuurd. Het lijkt mij interessant deze even rustig door te lezen voor een kanjer van een déjàvugevoel, zelfs voor eerstejaars ‘freinetouders’:

Ik ben moeder van drie kinderen die naar de school gingen. Toen ik readaptatiewetenschappen wilde gaan studeren, koos ik als stageplaats uiteraard de school. Ik wilde er iets meer beteken voor de school dan enkel ouder zijn. Ik wilde echt meewerken aan de toekomst van de school. Ik stond achter hun visie. Verschillende leraren vonden dit een tof idee en zagen al een gratis werkkracht waar ze op konden rekenen. Toen ik met de opleiding bezig was en met mijn syllabus een stageplaats ging aanvragen, zagen een aantal leraren het ineens niet meer zitten. Er was al eens een ouder die stage gedaan had, daarbij noemden ze met veel afkeer de naam, en dat was een slechte ervaring geweest. Ze vroegen zich ook af of er wel werk genoeg was binnen het schoolgebeuren. Ze stonden er niet voor open dat ik bv. vergaderingen zou bijwonen. Ze zijn gewoon bang dat er iets naar buiten zou gebracht worden. Ik vraag mij wederom eens af welke geheimen in een school zo belangrijk kunnen zijn. “De school wordt gedragen door de ouders”. Deze woorden zouden de school eer moeten aandoen. Daarvoor alleen zou een ouder die graag dicht bij het schoolgebeuren staat zo’n school kiezen. Helaas, een meer gepaste uitspraak zou zijn: “De school wordt door een paar ouders gedragen”. Er worden “klassenouders” gekozen om alles in goede banen te leiden. Deze personen zijn meestal, of met de leerkracht van desbetreffende klas goed bevriend, of nauw verbonden met de school. Zij zijn meestal met een aantal ouders van de klas beter bevriend dan met andere. Als er taken zijn, zullen zij eerst hun nauwere contacten persoonlijk aanspreken zodat deze al een aantal taken kunnen invullen. Voor de rest van de taken sturen ze dan een mailtje rond naar de overige ouders. Veel kans dat de taak waar je graag aan deelneemt al bezet is. Dit noemen wij [school]democratie. Ik vraag mij dan af waarom die mensen zo veel belangrijker zijn.

Vooral de beschrijving van de klasouder lijkt exact overeen te komen met wat er in juli 2009, nog voor de eerste schooldag, in de werkgroep pedagogie werd afgesproken. Nochtans is bovenstaande getuigenis van een moeder uit een Steinerschool.

Klasouder(s) [leerkrachten]Team: Elke leerkracht spreekt zelf een ouder aan. Relatie tussen leerkracht en die klasouder is prioritair. Er wordt maw niet naar vrijwilligers gevraagd. (Verslag WG Pedagogie Tinteltuin, 12 augustus 2009)

Freinetouders weten meestal maar al te goed waarom ze hun kinderen niet naar de Steinerschool sturen, want dat is bijna een sekte. Het is dan ook zeer verrassend dat de structuur van ouderparticipatie vrijwel identiek is: nepotisme en ongelijkheid troef. Eigenlijk zijn de verslagen van de werkgroep pedagogie van voor de start van de school op 1 september 2009 allemaal getuige van deze dynamiek. Nog voor de andere ouders zich kunnen aansluiten, worden alle taken verdeeld: leerkracht aan het hoofd, twee coördinatrices, de rest moet het doen als ‘medewerker’. De eerste vergaderingen zijn met voornamelijk leerkrachten en de ouders die nu nog steeds de werkgroep in handen hebben. Eigenlijk horen deze ouders hier niet thuis op deze schoolinterne, pedagogische vergadering. Wat maakt hen tot bevoorrechte gesprekspartners voor het schooljaar begonnen is?



Kleuters de dupe van het kleinschaligheidsbeleid?

Een van de pedagogische dogma’s van de Tinteltuin is, zoals de meeste freinettechnieken, nogal simpelgeestig.  Freinetpedagogie…

  • kan enkel in kleine klassen (11 kleuters of 15 leerlingen)
  • kan enkel met leeftijdsoverschreidende groepen (graadklassen, classe unique)

Elke ouder of leerkracht in Vlaanderen zou tekenen voor het eerste, maar niemand zou te vinden zijn voor het tweede punt. Dit lijkt vreemd, maar is het niet. Het gebruik van leeftijdsoverschreidende groepen is noodzakelijk gevolg van de kleine klassen – er zijn simpelweg niet genoeg leerkrachtenuren op basis van het aantal leerlingen om aparte leerjaren te organiseren. Het dan verkopen als een bewust pedagogische keuze is gewoon een nood voorstellen als een deugd.

Het ‘probleem’ wordt duidelijk weergegeven in het verslag van de werkgroep Pedagogie:

*Instappers op de wachtlijst.

Er waren 20 kinderen op de infoavond. Ons maximum aantal kinderen per geboortejaar is 11. Elke graadsklas zal dus niet meer dan 22 kinderen bedragen. Waarschijnlijk zullen we de eerste graad volgend jaar moeten splitsen omdat er zoveel derde kleuterklassers zijn.

Hier gaat het onmiddellijk mis: 11 kinderen per geboortejaar, maar er zijn er twee per leerjaar. De kinderen die het 1e leerjaar nu voltooid hebben, is de groep van 2004-2005 – dat zijn 2 geboortejaren per leerjaar of 4 geboortejaren per graadsklas (bijv. 1e en 2e leerjaar samen). Als je 2 eerstegraadsklassen wilt inrichten, met twee full-time leerkrachten, heb je 44 leerlingen nodig.

“Probleemstelling”

Voor de klas met de instappers zitten we met een probleem. Er staan 6 instappertjes op de wachtlijst. Wanneer we deze aannemen gaan we over ons principe van 11 kindjes heen en zitten we met een te grote instapklas.

In het begin van het jaar wordt al een probleem gemaakt dat er teveel instappers zijn het volgende jaar, men zou de zes liever weigeren in klein blijven, dan proberen nog instappers te vinden om zo twee klassen te maken. De zes instappers zijn teveel omdat ze in een klas komen van de ‘jongste kleuters’ waar ook nog 2e kleuterklassers zitten. Dit is gedacht vanuit een tweedeling jongste/oudste.

Niet opmerkelijk dat de ouders pleiten om meer kinderen toe te laten. Beter kan ik het zelf niet samenvatten:

De instappers zijn belangrijk want dit is onze groei. één kleuter betekent één extra uur. [De kleuterleidster] zou meer uren kunnen krijgen. Het niet doen is dus gevaarlijk want dan snijden we in onze eigen groei. Bovendien zijn dit nieuwe ouders en de Tinteltuin heeft verse energie nodig om de boel draaiende te houden.

Ander argument is dat we volgend jaar 87 leerlingen moeten hebben om te kunnen starten.

Maar het leerkrachtenteam ( basisonderwijs) geeft onmiddellijk tegengas (argumentatief gezien inderdaad een sheet in een fles):

Te snel groeien voor een school is gevaarlijk. Andere scholen zijn door hun te snelle succes al overkop gegaan. We moeten de nodige infrastructuur, werkkrachten en ervaring hebben.

Welke school is nu het meest in haar bestaan bedreigd: een school die stagneert op de helft van het aantal leerlingen van een volwaardige school, of een school waar de leerlingen binnenstromen. Elke school wil meer leerlingen, enkel de Tinteltuin niet. Het argument luidt verder: we kunnen niet groeien, want we hebben de infrastructuur niet. Een pertinente leugen, want ze zitten ruimer behuisd dat 90% van de scholen. Ook is er een tekort aan werkkrachten: natuurlijk – door te weinig leerlingen zijn er te weinig leerkrachturen. Of bedoelt men helpende ouderhanden? In beide gevallen is de oplossing duidelijk: meer leerlingen inschrijven. We hebben ook de ervaring niet? De stichters hebben een decennia lang gewerkt voor de oudste freinetschool van het land, nemen een initiatief, maar hebben niet voldoende ervaring voor een school te runnen. Daar had je vroeger aan moeten denken.

Ondertussen wordt in de vergadering gepoogd de vierkante cirkel te tekenen:

Hoe kunnen we deze toenamen aan instappertjes ook rijmen ten opzichte van het GO met onze wens om kleine klassen te hebben. Gaat het GO dan geen druk leggen om altijd grote klassen aan te nemen. We moeten berekenen wat de consequenties naar volgend schooljaar zijn. Deze berekeningen moeten we binnen het team maken.

We moeten zien wanneer de kleutertjes instappen.

WG pedagogie vraagt het wel in overweging te nemen.

→Tintelraad geeft een eerder positief advies, maar het team zal dit moeten bekijken en berekenen.

Dit is een interessant punt omdat dit een van de weinige momenten is waarop zelfs de centrale groep ouders (voornamelijk WG Pedagogie) zich uitdrukkelijk tegenover het leerkrachtenteam positioneert, maar zonder het minste resultaat: het team zal dit moeten berekenen en het zeker niet uit handen geven. De leerkrachten hebben hier niets in de pap te brokken, dit is het exclusiefrecht moeten zijn van de schooldirectie. Het is de directie die de wet moet toepassen binnen de school en het recht op inschrijving bewaken. Nogmaals treedt de oudervereniging in het slagveld van de school. De school heeft geen beleid, dat wordt bepaald door de grillen van de stichtende leerkrachten en uitgevoerd door ouders die de meester niet durven tegenspreken.

De eerste graad was in mei al afgesloten voor inschrijvingen met twee uitgesplitste klassen van 15 en 14 leerlingen. Deze twee klassen geven de school recht op 15/22 en 14/22 ofwel 29/22 = een fulltime betrekking (22u) + 7u. Wat doet die tweede klas waarvan de titularis maar 1 dag (7u) komt?

Als er beslist wordt de twee leerkracht toch meer uren te geven, dan zouden er om die leerkracht een fulltime ambt te geven, 15u moeten geleend worden van een klas waar er meer dan het vereist aantal leerlingen zit. Maar die zijn er eigenlijk niet. Het doorlichtingsverslag merkt op:

Toezichten, middag– en busdiensten en de vele formele overlegmomenten vormen voor een klein schoolteam een reële taakverzwaring. Zowel voltijdse als deeltijdse leerkrachten overschrijden het maximum te presteren lestijden. Enkelen presteren onvergoede lestijden. (Doorlichtingsverslag Tinteltuin, p.15)

Los van de subtiele hint naar de oorzaak (“klein schoolteam”), zijn de laatste twee zinnen heel vreemd. Iedereen doet meer lestijden dan hij/zij moet en sommige worden daar NIET voor betaald. Men lijkt wel te suggereren dat sommige uren op een andere manier vergoed worden dan op basis van aanstelling… d.w.z. door de oudervereniging? met de vrijwillig afgedwongen oudergift?

De afgelopen twee jaar was het zo dat, hoewel de kleuters numeriek in de meerderheid waren, er toch een neiging tot benadeling van de afdeling te merken is, op het vlak van

  • klasbudget: de ouderbijdrage voor het klasbudget wordt verdeeld aan €500/ +  €12/leerling/maand  ofwel €500 en €120 per leerling. Dit wil zeggen dat op jaarbasis klassen met 10 lln €1.700 (€170/kind) krijgen, klassen met 15 lln €2.300 (€153/kind) en klassen met 20 lln €2.900 (€145/kind).
  • bijscholing: van hetzelfde oudergeld wordt €1.800 uitgetrokken voor opleiding van freinetrotten met vast benoemde uren. De kleuterleiders die freinet voor kleuters zelf uit de grond moeten stampen en daar heel aardig in slagen, krijgen geen opleiding. Waaraan het GO! budget voor opleiding (bijna €500) is opgegaan, wordt niet medegedeeld.
  • leerkrachturen: door de te kleine klassen (voor in lagere school) zijn er leerkrachturen tekort. Het totale aantal uren is door de school zelf te verdelen en ze mogen in principe kleuteruren overhevelen naar de lagere school. Sterker zelfs: de stichtende leerkrachten hebben een boel benoemde uren of zelfs een full-time – de uren gaan eerst naar hen. De leerkrachten (in het lager) die benoemd zijn, snoepen de uren af van jonge onbenoemde kleuterleiders door hun kleinschaligheidspolitiek.

In het inspectieverslag staan de uurverdelingen niet (meer) in, dus het is moeilijk na te gaan hoe hier mee opgesprongen wordt. Als er een keuze gemaakt moet worden kleuters of leerlingen in kleinere klassen, dan is het toch normaal dat voor de kleuters (die sowieso meer zorg nodig hebben) gekozen wordt? Zo niet in de Tinteltuin.

(more…)



De school die voor altijd klein wilde blijven

Ik heb het lang over het het hoofd gezien: de Tinteltuin wil een zo klein mogelijke school zijn. Dit is het verborgen pedagogische programma. Dit heeft de volgende voordelen:

  • er is een beperkte groep, zorgvuldig uitgekozen gezinnen die financieel en praktisch bereid zijn bij te dragen zonder morren.
  • de school krijgt van overheidswege een kleinere subsidie in totaal (op basis van aantal leerlingen), maar meer per leerling omdat alle scholen die geen volwaardige (180 lln) school zijn, dezelfde basissubsidie. Zijn er volgend jaar 170 leerlingen, dan krijgt de school meer op basis van het aantal, maar het basis bedrag blijft hetzelfde zoalng er geen 180 leerlingen zijn. De pedagogische subsidie (per leerling) interesseert het team niet, ze hebben genoeg geld voor pedagogisch materiaal op basis van de bijdrage van de ouders.
  • een beperkte groep personeel en geen directeur. Met een kleiner team en kleinere oudervereniging is het eenvoudiger voor enkele leerkrachten om hun wil op te leggen aan de andere leerkrachten, ouders en coördinator. Het inspectieverslag merkt terecht op: “Een directieambt van 14 lestijden bij het opstarten van een school zorgt voor een aantal lacunes in het uitwerken, uitvoeren en opvolgen van een schoolbeleid.” (p.15) Inderdaad, het schoolbeleid wordt volledig overgenomen door een verbond van enkele leerkrachten en strijdwillige ouders die nog meer hun best doen om de beste van de klas te zijn dan hun kinderen. Maar een zwakke directie is hierin essentieel – geen wonder dat de directeur zich -van de grote verantwoordelijkheid kwijtend- coördinator laat noemen.

De vierkantshoeve in Goetsenhoven was een prachtige omgeving voor een school maar de allerslechtste locatie (ligging) en infrastructuur denkbaar:

  • niet genoeg plaats voor een volwaardige school (180 lln)
  • niet voorzien als school, enkel als woning
  • geen turnzaal of zwembad in de buurt
  • geen bieb in de buurt
  • geen busdienst in de buurt
  • geen pakeerplaats voor de ouders
  • grote onbenutte ruimten (afgekeurd door inspectie)
  • geen zekerheid voor de toekomst (1-jarig huurcontract)

Zoals bleek konden er amper 90 kinderen school volgen en moesten er al in het eerste jaar kinderen geweigerd worden. Volgens mij wisten de iniatiefnemers van het begin dat de eigenaar geen verregaande verbouwingen zou toestaan en dat zou de school dat veilig op 90 leerlingen blokkeren. De oudervereniging en het GO! werden nooit ingelicht over deze ingebakken kleinschaligheid en er werden stappen genomen door hen om de locatie te consolideren of minstens de verbouwing van de zolder te garanderen.  Feit was dat in dat school jaar veel kinderen al te krap zaten – vooral bij de oudere kleuters.

Volgens mij kan het niet anders of het is de bedoeling dat elke opgestarte GO! school minstens 180 leerlingen herbergt. Indien niet, dan is het voortbestaan van de school in een omgeving waar het onderwijsaanbod niet gering is, allesbehalve zeker.  Dat geldt zeker voor Zoutleeuw centrum, maar ook, doch in mindere mate voor Goetsenhoven, waar het aanbod beperkt was.

Maar kleinschaligheid lijkt altijd een belangrijk punt in freinetonderwijs, al wordt nooit uitgelegd waarom dat zo belangrijk is en terwijl voor iedereen duidelijk is dat hieraan een zware kost verbonden is.

Wanneer dan het doek viel over Goetsenhoeven (zie het relaas hier), werden opties zoals de Tiense tekenacademie of het parochiecentrum zonder er verder op in te gaan, aan de kant geschoven omdat ze niet ‘de droomschool” waren. Niet freinet genoeg, u kent dat wel… Het enige wat duidelijk was, was dat deze opties capaciteit genoeg en een publieksvriendelijke liggen hadden.

Liever werden in juni 2010 de krachten verzameld in een project om twee leegstaande ruwbouw schuren in Ezemaal om te toveren tot een school. Hoewel van het Lyceum en de Parochiezaal geen foto’s werden vertoond, volgde er een lange diashow over de lege ruwbouwschuur en het achterliggend weiland. Dit plan, niet gespeend van enig realisme, werd gelukkig op de vergadering aan neergesabeld: op 2 (vakantie)maanden een school bouwen, dat kan niet. Daarop kwam dan het alternatief dat de school in het woonhuis zou gevestigd zijn, maar dan waren er nog verbouwingen nog. Met dit waanzinnig plan wou men in mei 2010 het GO! nog overtuigen om zelf geld te investeren in de later te huren gebouwen… Terwijl ze net hetzelfde had gedaan m.b.t. de kindertoiletten in Goetsenhoven, die nu een verloren investering waren. Once bitten, twice shy.

De verhuis naar Zoutleeuw was definitief. Nochtans bleef een Task Force binnen de school actief op zoek naar een nieuwe locatie, zonder echt ooit een enkele optie te hebben kunnen voorstellen. Ondertussen was er wel maandenlang onduidelijkheid bij de ouders over de toekomstige locatie van de school. Op die manier is men erin geslaagd een instroom van kinderen uit Zoutleeuw te voorkomen. Nu dit jaar, in Zoutleeuw, zit zijn de gebouwen niet te klein, en moet de school verplicht meer kinderen toelaten.

Dit alles dient een duidelijk doel: freinetwerking. Dat wil hier zeggen: we maken klassen van 15 i.p.v. 22 leerlingen. Net zoals andere scholen, krijgt men voor elke 22 leerlingen een full-time leerkracht toegewezen. In totaal ontstaat er dus een tekort aan uren. Niet alle leerkrachten worden full-time betaald, maar ze hebben wel allemaal een full-time klas kinderen onder hun hoede. Daar mogen weer de ouders opdraven.



Freinetschool veroordeeld voor financiële politiek (juni 2010)

Op het discussieforum van http://www.freinetbewegingvlaanderen.be/ vond ik dit bericht (17 november 2010) van een freinetpapa:

Ook in de Freinetschool van onze drie zonen was de invoering van het decreet kostenbeheersing (waarvan de maximumfactuur een onderdeel is) aanleiding tot heel wat consternatie.

Wat een hoogst interessant debat had kunnen worden ontaardde uiteindelijk in een regelrechte kleine ‘schoolstrijd’, die meer dan een jaar lang aansleepte en de sfeer in de schoolraad en helaas ook onder de ouders danig verzuurde. De enige oorzaak hiervoor was naar mijn persoonijke mening de hoogst onprofessionele aanpak van de directie die op het volgende neerkwam: kop in het zand steken en hopen dat de bui snel overwaait.

Enkele ouders deden het tegenovergestelde: ze staken hun nek uit en wisten uiteindelijk van hogerhand een oplossing af te dwingen.

Voor iedereen die iets te maken heeft met het Freinetonderwijs of die zich op een of andere manier betrokken voelt bij deze problematiek heb ik een open brief op facebook geplaatst: je kan hem lezen bij ‘Leve Freinet’ en als dat wilt ook je eigen mening geven. ”

http://www.12forum.nl/forum/bericht.php?ID=1269&fID=9&bID=2092&tID=556&pagina=last#2092

maar je moet je wel registeren via: http://www.freinetbewegingvlaanderen.be/

Als in 2007 de omzendbrief over kostenbeheersing komt, die probeert die niets anders te doen dan een betere toepassing van het decreet op kosteloosheid van het basisonderwijs uit 1997. Eigenlijk mogen scholen sinds 1997 geen geld meer vragen voor pedagogische doelen. De kracht van een omzendbrief die het nieuws haalt, is niet te onderschatten. Iedere freinetouder en leerkracht die het  nieuws gezien heeft, kan niet anders dan zich vragen stellen.

Dit geval heeft tot een klacht geleid bij de Commissie en de uitspraak van juni 2010 is dan ook overduidelijk.

http://www.ond.vlaanderen.be/zorgvuldigbestuur/pdf/vrijwillige_bijdragen_en_maximumfactuur_beslissing272.pdf

Hier volgt onmiddellijk de beslissing van de commissie:

Aansluitend bij de engagementsverklaring van andere scholen met een alternatief onderwijsproject verwacht de Commissie dat verwerende partij [de school, TT] de wijze waarop zij haar fundamentele doelstelling wil bereiken zou herdenken, zodat in elk geval gewaarborgd zijn voor alle ouders en dit zowel op het moment van de inschrijving als op eender welk ander ogenblik tijdens de duur van het schooljaar:

– een transparante bijdrageregeling die uitgaat van de school en die te onderscheiden is van een eventuele vrijwillige bijdrageregeling op initiatief van de vriendenkring;

– het respecteren van de scherpe maximumfactuur voor de verlevendiging en de maximumfactuur voor meerdaagse uitstappen;

– een absolute scheiding tussen het inschrijvingsbeleid van de school enerzijds en de fondsenwerving van de vriendenkring anderzijds;

afwezigheid van elke vorm van morele druk zowel door de school als door de vriendenkring voor het verkrijgen van bijdragen die uitgaan boven de in het schoolreglement in overeenstemming met het decreet gecommuniceerde bijdrageregeling.

De school mag geld vragen, maar enkel voor buitenschoolse activiteiten ten belope van de maximumfactuur, maar niet meer. Deze kosten moeten ook duidelijk zijn vooraf en gefactureerd worden.

De school mag aan fondsenwerving doen en giften van ouders aanvaarden, maar er mag geen enkele vorm van dwang gecreëerd worden hieromtrent.

De beslissing drukt tot twee maal op een duidelijke scheiding tussen de school en de oudervereniging en het is duidelijk een kenmerk van freinetscholen de scheiding daar allesbehalve duidelijk is.

Nogmaals: sinds het decreet op het kosteloos onderwijs, ontvangen de scholen een extra toelage van €45/leerling bovenop het reeds bestaande budget om het kosteloos onderwijs te realiseren. Ook dit is voor de meeste freinetscholen blijkbaar niet genoeg om hun ‘pedagogisch project te realiseren’.

Laat het ook duidelijk zijn dat de situatie in de TiT ernstiger is dan het geval hierboven beschreven omdat

1. de ouders wordt voorgehouden dat de bijdrage verplicht is en er effectieve stappen worden ondernomen tegen niet-betalers.

2. oudergiften onterecht worden gebruikt…

3. het recht op inschrijving niet gerespecteerd wordt: ouders moeten een niet-publieke, complexe registratieprocedure doorlopen

En los daarvan is er nog het financieel beleid van de vzw, waar eigenlijk geen enkele instantie (ook de commissie niet) in kan tussenkomen. Deze kwestie staat apart, maar hierover is zeker een boel te zeggen omdat de structuur van ouderverening en school helemaal door elkaar heenlopen.

Verder zijn de statuten van de vzw zo opgesteld dat de bestuurders geen persoonlijke aansprakelijkheid hebben, laat staan dat zij zich binnen de onderwijsstructuren zouden moeten verantwoorden. Dat zoveel belang gewonnen hebben binnen het eigenlijke bestuur van de school is de verantwoordelijkheid van de directeur, niet van de oudervereniging. Het is aan de directeur om deze scheiding te bewaken.



‘Gematigde’ versus ‘echte’ freinetscholen

De laatste maanden is mij opgevallen dat er meer en meer gesproken wordt over andere freinetscholen in termen van ‘gematigd freinet’. Andere, omliggende scholen zoals het Wijdeland of de Appeltuin dragen expliciet die stempel. Dit is echter een ontwikkeling van de laatste paar jaren. Ik citeer wat wel een de aanleiding zou kunnen geweest zijn voor een verandering van politiek in meer freinetscholen. Het inspectieverslag van De Appeltuin uit februari 2011 maakt expliciet vermelding van dit probleem:

De schriftelijke communicatie met ouders in verband met de kostenbeheersing in het basisonderwijs is niet volledig correct en transparant. De informatiebrochure De Appeltuin concreet van A tot Z vermeldt niet dat er geen kosten mogen worden aangerekend om de ontwikkelingsdoelen na te streven en de eindtermen te bereiken, bevat geen bijdragelijst zodat ouders bij het begin van het schooljaar een zicht zouden hebben op de kosten die de school kan doorrekenen en accentueert onvoldoende het vrijblijvende karakter van een mogelijke gift (BaO/2007/05 Kostenbeheersing in het basisonderwijs).

http://www.ond.vlaanderen.be/doorlichtingsverslagen/verslagen/BaO-1011-56011-DL_VER_10617.pdf

Wat hier zo mooi omschreven wordt “benadrukt onvoldoende het vrijblijvende karakter van een mogelijke gift” betekent: de communicatie misleidt de ouders door de indruk te wekken dat zij verplicht zijn dit te betalen. Het wordt zo wollig geformuleerd voor een belangrijke reden: het geld dat de ouders overgeschreven heeft wettelijk het statuut van een gift, want het is ongefactureerd. Verderop in de aanbevelingen (wat de school verbeteren moet) wordt het nogmaals duidelijk dat de school een plicht heeft de ouders eerlijk te informeren over hun rechten en plichten.  Men verwacht van een school…

Transparante informatie in de schriftelijke communicatie naar ouders verschaffen en de decretale onderrichtingen in verband met de kostenbeheersing in het basisonderwijs correct naleven. (BaO/2007/05 Kostenbeheersing in het basisonderwijs)

Deze vaststellingen zijn vrij recent, maar de invloedrijke rol een van de oudste freinetscholen van het land, mag niet onderschat worden. Aan de andere kant zijn er nu in de Appeltuin al maatregelen genomen om het financieel beleid aan het decreet aan te passen. De bijdrage is vrijwillig en zorgt voor een aantal ondersteuningsprojecten zoals melk- en fruitverdeling, maar wordt niet langer verantwoord als ‘nodig voor freinetwerking’. De klassen of school kunnen zich nog steeds tot de oudervereniging wenden voor extra steun als ze die nodig hebben, maar de blanco cheque, is nooit een goed idee. Waarom zouden ouders geen geld meer bijdragen als ze niet verplicht zijn? Het gaat enkel over de eerlijke transparante communicatie, niet over het geld zelf.

In het schoolreglement van het Wijdeland, schippert men nog halfweg. Er wordt gezegd dat het onderwijs kosteloos is (dat is al wat), maar toch ook over een bijdrage gesproken waarbij een bepaald bedrag vooropgesteld wordt. Het is een vrijwillige bijdrage, maar het moet wel €25/kind zijn. Je bepaalt zelf de frequentie van de betalingen, als je alle maanden maar betaald.

BIJDRAGEN

De school hanteert geen inschrijvingsgeld. Alle activiteiten die de school ontplooit om de eindtermen of ontwikkelingsdoelen te bereiken zijn volledig ten koste van het schoolbudget en dus gratis voor de ouders. Ouders moeten daarom niets kopen behalve een boekentas, een brooddoos, een drinkbeker, sportschoenen, een korte broek, T-shirt en sportzak. Indien schoolmaterialen worden beschadigd of zoek raken, kunnen ze vervangen worden op kosten van de ouders. Om onze Freinetwerking en ons projectonderwijs waar te maken vraagt de vzw ‘Vrienden van Het Wijdeland’ aan de ouders een vrijwillige bijdrage te storten op de rekening van vzw ‘Vrienden van Het Wijdeland’, rekeningnummer 735-0203340-16. De vrijwillige bijdrage bedraagt 25/kind/schoolmaand. De frequentie van betalen bepaalt u zelf (maandelijks, 2-maandelijks, trimestrieel, semestrieel of in één keer). Gezinnen met 3 of meer kinderen betalen voor het 3de kind €15, voor het 4de 10/maand. Vanaf het 5de kind: geen bijdrage. Ouders wiens financiële draagkracht met deze ouderbijdrage wordt overschreden betalen minder. Dit wordt in alle discretie afgesproken met de directeur. Met deze vrijwillige bijdrage wordt het ervaringsgericht en projectmatig karakter van ons onderwijs gesteund, o.a. voor het betalen van de vele ervaringsuitstappen, culturele bezoeken, het inhuren van sprekers, het bezoeken van musea en tentoonstellingen, alsook de aankoop van projectmaterialen.

Tot slot worden de bewegingsactiviteiten (turnen, zwemmen, overdekte speeltuin, sportdagen, …), feestelijke activiteiten en een deel van de verrijking van de speelplaats hiervan bekostigd. Ouders die geen vrijwillige bijdrage wensen te betalen wordt de reële kostprijs van de activiteit aangerekend, rekening houdend met de geldende maximumfacturen voor kleuters en voor lager.

Schoolreglement freinetschool Het Wijdeland

Het is onmiddellijk duidelijk dat hieruit inspiratie geput is voor de ouderbijdrage in de Tinteltuin, waar een vergelijkbare tekst circuleert in de Tintelwijzer. Of dit nu het schoolreglement is, is niet duidelijk, het is toch niet dit boekje dat de ouders ondertekenen bij de inschrijving.

Ouderbijdragen. In ons land moeten de ouders geen geld betalen om hun kind naar school te laten gaan.We hebben al verteld dat we in de TintelTuin veel dingen doen die ze op (sic) andere scholen minder of zelfs niet doen. Zo gaan we bvb elk jaar met de klas op kamp, we hebben veel ateliers, we gaan vaak op stap,…knutselmateriaal kost veel geld, uitstapjes ook. Daarom geven in onze school de ouders elke maand een gift aan de vzw. Je moet dan wel tijdens het schooljaar nooit meer geld meebrengenvoor bvb zwemmen, een uitstap, … uitgezonderd voor het kamp. Je stort je ouderbijdrage regelmatig op het volgende rekeningnummer :(Rekening nr van de vzw !”#$%#%&”#!$’&).

uit: Tintelwijzer

Natuurlijk zijn er ouders die deze extra prijs maar wat graag betalen. Ik vraag mij wel af of ze zo rijk zijn dat ze zelfs het belastingsvoordeel dat ze zouden kunnen doen mocht de school correct zijn en fiscale attesten afleveren aan de ouders die met 2 à 3 kinderen tussen de €700 en €1.000 aan de school ‘schenken’. Het wordt hier ook schrijnend duidelijk dat de school niets fundamenteels anders doet dan andere scholen, of dat daar de ouderbijdrage niet voor gebruikt wordt. Enkel het kamp, als eerste vermeld bij verschillen met andere scholen, is nog extra betalen. Wel wordt hier voor het eerst het woord ‘gift’ gebruikt, wel omringd van alle dwingendheid.

Alweer worden hier ‘kosten voor pedagogische doelen’ (wat je nodig hebt om de kinderen te leren wat ze moeten kennen) en ‘kosten voor buitenschoolse activiteiten’ op een hoopje gegooid. Er mag in het basisonderwijs tot €60 gevraagd worden per kind per jaar aan uitstappen enzoverder, maar met een duidelijk factuur. Knutselmateriaal is in het beste geval altijd pedagogisch materiaal, het is de bedoeling dat de kinderen iets leren tijdens het knutselen, dus in feite mag daar nooit geld voor gevraagd worden.

Men zou beginnen dat ongeoorloofde bijdragen eisen hét kenmerk van freinetonderwijs begint te worden, maar dat niet zo. Er zijn scholen die er een punt van maken de decreten wel naar de letter toe te passen en de ouders via het schoolreglement wel eerlijk inlichten over hun rechten:

8. Kosteloos basisonderwijs

In het GO! onderwijs van de Vlaamse Gemeenschap wordt aan de ouders geen inschrijvingsgeld voor hun kind(eren) gevraagd, noch bijdragen voor kosten die verbonden zijn aan het nastreven van ontwikkelingsdoelen of het behalen van de eindtermen. De materialen die hiervoor nodig zijn, worden door de school kosteloos in bruikleen gegeven aan de leerlingen, maar blijven eigendom van de school. Indien de materialen beschadigd of zoekgeraakt zijn, worden ze vervangen op kosten van de ouders.

Naast het nastreven van de door de overheid bepaalde ontwikkelingsdoelen en eindtermen wil onze school ook haar specifiek pedagogisch project waarmaken, nl. dat van het Freinet-onderwijs. Aangezien de gewone werkingsmiddelen niet volstaan om de extra uitstappen en activiteiten, eigen aan deze onderwijsvorm, te financieren, wordt aan de ouders een minimale bijdrage gevraagd.

Ouders organiseren zelf de inning en de verdeling van deze bijdragen. De gedetailleerde bijdrageregeling wordt als bijlage aan dit reglement gevoegd.

Uiteraard werd in overleg met de schoolraad een regeling uitgewerkt voor kinderen van minder gegoede ouders.

Tot slot wordt een bijdrage gevraagd voor het tweejaarlijks kamp (GWP). De hoogte van deze bijdrage is afhankelijk van o.a. de duur van het kamp en van de aard van de activiteiten. Het totaalbedrag, bedoeld voor drie kampen tijdens de zes lagere schooljaren, zal niet hoger zijn dan 360.

Schoolreglement freinetschool de Mijlpaal.org 2010-2011

Hier wordt niet enkel verwezen naar het decreet over kosteloosheid, maar ook een poging gedaan de maximumfactuur te respecteren. Ik noem dit een poging, omdat er waarschijnlijk nog extramuros (buiten de school) actitiviteiten georganiseerd worden waarvoor de ouders via de ‘vrijwillige bijdrage’ betalen en dit onmiddellijk een overschrijding van die maximumfactuur geeft. Ik weet niet of het anders kan zijn dan dat deze tekst tot kromme situaties leidt, omdat bepaalde ouders veel bijdragen, anderen minder en bepaalde ouders exact weten wie betaalt heeft en hoeveel.

De associaties, in de volksmond, van freinet  met steineronderwijs is die zin niet volledig ongegrond omdat ook steinerscholen om dezelfde manier via vzw”s extra fondsen proberen te innen. Bijdragen in deze scholen zitten naar verluidt boven de €100. Als de freinetbeweging komaf wil maken met het sectair en elitair stigma van freinet, zal ook radicaal afstand genomen moeten worden van een financiële politiek die voor een selectief schoolpubliek zorgt.

Als de Tinteltuin van gratis ervaringsonderwijs van de bovenste plank zijn niche en uithangsbord maakt, kan het zeker uitgroeien tot een fantastische school. Net dat uitgroeien is het probleem: echt freinetonderwijs betekent: kleine school en kleine klassen. Over de klassen heb ik elders iets geschreven en het is geweten dat Freinet soms lesgaf aan groepen van meer dan dertig. Hier is het  belangrijk om op te merken dat de capaciteit van de huidige school in Zoutleeuw veel hoger ligt dan die in Goetsenhoven en dat de school met z’n amper 90 leerlingen sowieso teveel kost per leerling. Een school rendeert, is een volwaardige school vanaf 180 leerlingen. De luxe van de enorm ruime klassen is een gevolg van de onderbezetting, maar op het gebied van huisvesting is dat geen probleem omdat het gebouw toch leegstond.

Wanneer gaat de school zich openstellen voor de lokale kinderen van Zoutleeuw? Inschrijvingen worden systematisch geweigerd omdat klassen volzitten terwijl het gebouw halfleeg staat en de school gesubsidieerd wordt per leerling?

 



Zomerkamp en bewuste omzeiling maximumfactuur
July 5, 2011, 15:08
Filed under: financiën | Tags: , ,

Maximumfactuur basisonderwijs = €60 per persoon per jaar.

De vraag rijst dan of ‘freinetactiviteiten’ dan misschien per definitie extramuros activiteiten zijn, maar ook dat is niet het geval: bij het lijstje “wat niet betaald wordt van de bijdrage” staat het kamp vermeld. Daarvoor moeten de ouders nog eens extra betalen. Het vierdaagse zomerkamp (er is ook een winterkamp) van de 1e en 2e graad, kost €60 per kind, alleen in cash, geen factuur en geen ontvangstbewijs. Het kamp alleen is ter waarde van de maximumfactuur lager onderwijs, ware het niet dat ze niet officieel wordt gefactureerd. In feite hebben de betalingen die de ouders cash voor het kamp doen net zoals de ouderbijdrage, de status van (vrijwillige) gift.

Er was dus eind 2010 ook een winterkamp, waarvan ik spijtig genoeg geen enkel weerslag vind, maar dat voor twee dagen toch zeker ook weer €30 gekost heeft. Er wordt geen enkele rekening gehouden met de maximumfactuur, want andere uitstapjes, die in de loop van het jaar met het klasbudget betaald worden, zouden hier ook bijgeteld moeten worden.

Er werden geen mogelijkheden geboden om het geld over te schrijven en er werd de ouders geen factuur opgemaakt. Dit kadert in een bewuste strategie omdat wanneer die factuur wel uitgestuurd zou worden, elke ouder het bewijs in handen heeft dat de maximumfactuur ‘vervuld’ is. Het maximumbedrag dat een school mag vragen voor buitenschoolse activiteiten is hiermee bereikt.

>Van: Evi S
>
Datum
: 19 mei 2011 23:23:35 GMT+02:00
>
Aan: …
>
Kopie: Kathleen M, Goedele V, Phil M
>
Onderwerp: kamp onkosten
>

>Hallo klasbarters,
>1. Zoals afgesproken blijven we binnen het budget van 15€ per dag dus
>het kamp van jullie kids kost dit jaar 60€.
>Dit bedrag kan je betalen aan Bart of aan mij. Indien de betaling van dit
>bedrag financieel moeilijk haalbaar is kan je contact opnemen met Helga
>Evi

>Van: Evi S 
>Datum: zondag 12 juni 2011 11:36:13 GMT+02:00 
>Aan: ...
>Kopie: Kathleen M, Goedele V, Phil M
>Onderwerp: kamp onkosten
Onderwerp: RE: kamp
Nog eens hallo allemaal,
Mag ik bij deze jullie ook nog eens herinneren aan het prijskaartje van dit super kamp. Van enkele kinderen heb ik nog niet het kampgeld ontvangen. 4dagen kamp 4 x 15 = 60€
Je mag dit aan mij geven of aan Bart.
Groetjes
Evi

Los van de financiële bijdrage, wordt ook van de ouders aanwezigheid op het kamp verwacht, aan een ratio van 2 ouders/dag, rekent men op hen voor het vervoer van de koffers en het bereiden van de maaltijden.

Deze ouders zijn dan ook al enkele malen getuige geweest van het nogal slordig omspringen met het cash kampgeld en meer dan eens bleek het ‘verdwenen’. Daar werd dan ook geen enkele ruchtbaarheid aan gegeven tegenover de thuisblijvende ouders, in de hoop dat -zoals steeds- de wind wel zou overwaaien. Verder wordt er nooit een nabespreking van het kamp georganiseerd om problemen in de toekomst te vermijden. Zelfs komen sommige ouders hun beloftes niet na (m.b.t. transport), dan nog zou dit besproken moeten worden om zo tot een oplossing te komen.

Als je voor een gemiddeld kind €20/maand betaalt (zoals het financieel verslag aangeeft), dan kost een schooljaar je op dit punt al (10 x €20) + €90 = €290, ofwel bijna 5 maal de maximumfactuur voor een kind gedurende een schooljaar.



Waar is de €10.000 die in 2009-10 onbesteed bleef?

Op Lievens uitnodiging op in de eerste week van de vakantie de kwestie van kosteloos onderwijs, recht op inschrijving enzoverder te bespreken, heb ik onderstaand antwoord gestuurd. Het probeert nogmaals uit te leggen dat dit geen persoonlijke vraag is uit nieuwsgierigheid, maar een aanmanen op open communicatie naar de hele oudervereniging.

Met een ouderverening waar de nabijheid tussen ouders onderling, ouders en leerkrachten en ouders onderling zo groot is, is het uiterest belangrijk eerlijk naar iedereen te communiceren. Het is overduidelijk dat het team en de centrale groep ouders (die ook van andere freinetscholen komen) zich terdege bewust zijn van de problematiek en zien hun reddersrol binnen de school als “helpen het geheim te bewaren dat de ouderbijdrage niet verplicht is, want dan is de school kapot”. De ouders die hun kinderen al in andere freinetscholen hebben gehad, kennen de problematiek. De vroeger school van de stichtende leerkrachten, heeft dezelfde discussie gekend – dit werd zelfs in het inspectieverslag vastgesteld, maar is ondertussen naar verluidt, bijgesteld.

From: Johan B

To: Lieven C

Cc: Phillipe D, Bart I, Peter V, Lieve N, Gert VA, JF VM, Joel VDW, Helga H

Sent: Tuesday, June 21, 2011 10:02 AM

Subject: Re: ouderbijdrage tinteltuin: een vergelijkbaar geval in Hasselt

Beste Lieven,

Hartelijk dank voor je antwoord. Ik vind dit echter geen goed idee: in mondelinge gesprekken kan ieder zeggen wat hij wil zonder daar achteraf verantwoording voor moeten af te leggen. Het gaat niet over mij of over jou: het betreft de hele tinteltuin. Telkens weer worden ‘gevoelige gesprekken’ verwezen naar de achterkamer. Dit is niet mijn idee van open, eerlijke communicatie.

Het antwoord op mijn vragen is niet enkel voor mij bedoeld, maar ook voor alle ouders.

Verder is er nog een deontologisch probleem: jij, Philippe noch Peter hebben in deze aansprakelijkheid. Ik bedoel hiermee: jullie zorgen voor een overtreding die enkel gevolgen zal hebben voor de school als instituut, niet voor jullie als rechtspersoon. Als er bij de school een overtreding van het principe van kosteloos onderwijs wordt vastgesteld, zullen gelden die de school van de overheid gekregen heeft in bepaalde mate teruggevorderd worden. De kinderen en de school zijn hier de dupe, niet de ouders.

Dat is de enige reden dat ik nog geen klacht heb neergelegd en dit niet zou doen zonder eerst directeur Lavigne te hebben ingelicht. Jullie starheid om in deze kwestie positie in te nemen en de neiging om te discussie telkens uit te stellen en uit de publieke arena te houden, geven mij echter weinig hoop dat jullie beseffen hoe serieus dit werkelijk is.

En alsof dit niet genoeg was, stuitte ik gisteren op de vraag:

Wat is er met de 10.000 EUR die vorig jaar onbesteed bleef, gebeurd?Ongetwijfeld is het feit dat dit niet duidelijk is te wijten aan mijn povere wiskundetalent. Als financiële transparantie een bezorgdheid zou zijn, zouden de jaarverslagen toch gewoon op de website gepubliceerd worden, maar dat is bij de Tinteltuin niet het geval.

Wat ik vraag is toch duidelijk: maak schoon schip in de vzw, als volgt:

  • Communiceer duidelijk aan de ouders dat de bijdrage een gift is en verontschuldig je voor de onduidelijkheid.

  • Stel de inschrijvingen open voor alle kinderen (voor zover er plaats & accommodatie is)

Célestin Freinet werkte heel zijn leven voor een groot deel met kansarme, plaatselijke kinderen en met amper middelen – ze deden alles zelf. Dàt is Freinet.

Later ontving ik deze nogal verwarde mail van Philippe D, die doet alsof ik nog steeds geen duidelijke vragen gesteld heb en enkel schijnt te begrijpen dat er ‘problemen met de werking’ zijn. Dat ik de integriteit van bestuursleden in twijfel trek, schijnt hij als een belediging op te nemen, terwijl dit eigenlijk een reactie is op de vraag wat er met de  ruim 10.000 EUR overschot in ouderbijdrage van 2009-10 gebeurd is. Ik verwijs daarbij naar de volgende vermeldingen:

Er is nog een bedrag van 11.612 € over, of ongeveer 50% van de ouderbijdrage. Zoals hoger aangegeven zal dit vermoedelijk herleid worden tot ongeveer 10.000 € nadat de kosten van de maand juni zijn binnengebracht.

(uit: Financieel Verslag Tinteltuin 2009-2010 – juni 2010 – niet gepubliceerd op de website)

Verder vinden we dit bedrag niet meer terug tot een half jaar later, wanneer de lopende kosten van het eerste trimester ermee betaald zijn. Maar deze kosten worden later niet meer afgeboekt tegen de inkomsten van dit jaar, wat eigenlijk zou moeten. In januari is het geld wel op en dat vormt ook de aanloop naar het agressief innen van ouderbijdragen in februari 2011.

*Hoe staat het met onze rekening? 1 september was er euro 6 146 over. Kosten omvatten budget WG, klasbudget en schoolbudget (zwemmen, busvervoer en circus) Een dikke euro 5 000 kosten zijn er sinds september gedaan. Alles leek er op dat we negatief zitten, maar dit lijkt momenteel niet. (De exacte stand van de rekening is consulteerbaar op de zetel van de vzw)

(uit: Verslag van de Tintelraad van 17 januari 2011)

Los van de vraag waaraan tijdens de vakantiemaanden €4.000 werd besteed, lijkt het alsof de ruim 23.107€ (eind mei 2010) ruim voldoende ingeschat is. Als we het financieel verslag van 2010-2011 bekijken, blijkt dat er nog iets anders niet vermeld wordt in de boekhouding van het eerste jaar:

Het vorige schooljaar 2009-2010 werd afgesloten met een netto toegoed van 8.813,89 € op 1/9/2010. Echter, in de loop van dit schooljaar is gebleken dat hierin een toelage van 3.000 € vervat zit die eind vorig schooljaar door de stad Tienen werd gestort als subsidie voor het organiseren van een TinTelRock evenement dat evenwel niet is doorgegaan. Deze subsidie is dit schooljaar teruggestort. Bovendien werd beslist om 18€ af te schrijven voor niet betaalde facturen van vorig schooljaar voor opvang. Na het herhaaldelijk aandringen op betaling, bleek de kostprijs om aangetekende brieven hiervoor te versturen groter dan het afboeken van dit bedrag. In de conclusies achteraan dit document willen we hieruit lessen trekken voor het volgend schooljaar. Per saldo bleef er dus een bedrag van 5.795,89€ over om te investeren.  Hiervan werd dit schooljaar 1.349 € daadwerkelijk geïnvesteerd door de werkgroepen, en blijft er dus nog een bedrag van 4.446,89€ over.

uit: Financieel Verslag 2010-2011, p.8

Niet alleen werd de Tintelrocksubsidie nergens anders in de boekhouding vermeld, het tegoed in september komt niet overeen wat in het verslag van de Tintelraad vermeld werd. Verder is de onbestede ouderbijdrage in mei 2010 ruim €11.000 zonder de subsidie voor het illustere rockevenement. Hoe kan die afgeboekt worden tegen de ouderbijdragen? Een aandachtige lectuur van de twee financieel verslagen naast elkaar maakt deze en andere vragen overduidelijk. De reactie van P op deze simpele vragen was dan ook zeer kwaad maar wederom uiterest vaag.

—– Originele e-mail —–
Van: Philippe D
Aan: Johan B, Lieven C
Cc: Bart I, Peter V, Lieve N, Joel VDW, Helga H, Joost VDB, Elisabeth F
Verzonden: Dinsdag 21 juni 2011 12:28:45 GMT +01:00
Onderwerp: Re: ouderbijdrage tinteltuin: een vergelijkbaar geval in Hasselt

Beste Johan, allen,

Ik wil Lieven danken voor zijn antwoord en het heruitnodigen van Johan om op serene wijze te kunnen debatteren over de aangehaalde punten.

Maar aangezien Johan op de AV en schriftelijk, los van de inhoudelijke punten, de transparantie van onze werking en de integriteit van teamleden en ouders in vraag stelt, voel ik mij verplicht mijn reeds voorbereidend schrijven alsnog door te mailen.

Over verschillende punten kunnen wij openlijk debatteren maar enige sereniteit en respect dwingt zich-op.

Johan, vermits je niet zou weten wie te contacteren van de Tintelraad  geeft ik jou in cc mailadressen van Tintelraadleden met betrekking tot de aangehaalde themapunten.

Tegen 15 augustus verwacht ik van jou vragen ter attentie van de TR/Schoolraad.

Hopelijk kan nu de rust terugkeren om zo positief te starten met het nieuwe schooljaar in het vooruitzicht.

Mvg,

Philippe


Dag Johan,

Betreffende :

Jouw kandidatuur voor de schoolraad.

Zoals alle leden van de Tintelraad heb ik jouw kandidatuur vernomen via Helga, onze coördinator.  Jouw motivatie en argumentatie ontvingen wij echter niet. Deze werd dan ook niet gestuurd naar mij of andere TR-leden. De uitslag van de schoolraadverkiezing werd  tijdens de AV gecommuniceerd en zal opgenomen worden in het verslag.

Ouderbijdrage : ‘geen antwoord omtrent je persoonlijke vraag ivm

-jou bijdrage

-ouder bijdrage in het algemeen’

Je ontving wel degelijk antwoord. In eerste instantie van mezelf en Peter, daarna meermaals van Lieven. Omdat je desondanks alle voorgelegde antwoorden steeds geen genoegen kon nemen met de vrije ouderbijdrage van onze school, hebben wij in belang van de school en je eigen bekommernissen, aangeraden om je concrete vragen , voor te leggen aan de Tintelraad en/of aan de WG financiën. Het liefst zoals alle ouders doen, dwz een vraag- of probleem-stelling gekoppeld aan de nodige info of voorstellen.

Dit hebben wij nooit mogen verkrijgen. ( mijn mailbox uitgepluisd)

Ik betreur ten zeerste dat je tal van elementen door elkaar mixt en een hoogst persoonlijke visie aanhoudt ivm de werking en transparantie van onze school. Deze jonge school krioelt van het diverse en talrijke werk. Je helpt iedereen door de school duidelijke vragen te stellen waarop de TR/Schoolraad even duidelijk zal antwoorden. Spijtig is dan ook dat je naast je wederkerende klachten, zinnige opmerkingen aan bod brengt die de school ten goede zouden komen. Zo onthoud ik je bekommernis om in eerste instantie de GO! gelden te benutten, wat ook gebeurd trouwens, maar misschien moeten wij dat gewoonweg duidelijker communiceren, toonbaar maken tijdens de AV.

Dit geldt ook voor je vragen en opmerkingen rond het inschrijvingsbeleid v/d TinteltTuin en het door jou benoemd elitair karakter.

Wat betreft open communicatie en wandelgang -communicatie hebben wij idd nog allemaal een weg af te leggen.

Er zijn veel communicatiemiddelen aanwezig binnen onze school, coördinator en teamleden die je kan aanspreken voor een persoonlijk gesprek, ouders via WG’pen, klasouders en tenslotte TintelRaadleden.. Desalniettemin loopt het nog niet zoals iedereen het wenst en zijn we daarvoor binnen de TR/schoolraad, alert voor.

Een AV, al is dat niet de initiële bedoeling, kan een moment worden waar overlegd of gediscussieerd wordt. De TT schuwt geen enkel onderwerp, dus ook niet de “wandelgang problematiek”. Binnen de AV werd daarvoor ruimte genomen. Ik betreur ten zeerste het feit dat jij je verplicht voelde om je “discour” hard te maken, mensen te kwetsen door zeer persoonlijke boodschappen te verkondigen die niets toevoegen aan het lopende gesprek dat dan ook hierdoor werd stilgezet.

Alle vragen kunnen in alle openheid gesteld worden én hoe moeilijk deze ook mogen wezen worden deze altijd beantwoord en gepubliceerd in een AV of TR verslag. Dat helpt de school vooruit maar aan insinuatie, (on) rechtstreekse beschuldigingen t.o.v van teamleden of ouders hebben wij niets. Ik wou dit ten persoonlijke titel melden.

Rest mij u aan te sporen om nogmaals onze statuten, HR en Tintelraad verslagen verder te lezen, veel van je bekommernissen en vragen worden daar sowieso beantwoordt.

In geval van twijfel of ontevredenheid blijft de TR het aanspreekpunt dat je best, voortaan schriftelijk, bevraagt/aanspreekt.

Steeds ter beschikking binnen het kader van de TintelRaad,

Philippe



Ouderbijdrage plots “altijd al vrijblijvend geweest”

Toen op de algemene vergadering van 17 juni 2011 het financieel verslag werd voorgesteld, merkte ik op dat er een zinnetje werd toegevoegd aan de bepalingen i.v.m. de vrijblijvendheid van de bijdrage in het financieel verslag 2011. Ik heb dan de vraag gesteld of de politiek veranderd was, want in alle andere bepalingen vroeger, werd de bijdrage als verplicht voorgesteld. De toevoeging is opvallend. Na die opmerking werd ik door verscheidene aanwezigen zwaar aangevallen, zelfs uitgelachen en aangeraden de documenten te herlezen omdat dit “net dezelfde tekst was als vorig jaar”. Ik heb dan gewezen op de factuur die ik ontvangen had van Peter Vervliet zelf (die de voorstelling van het financieel verslag deed), maar dat maakte mijn aanwezigheid op de vergadering al helemaal onhoudbaar en heb dus de kwestie laten rusten.

Hieronder de mail die ik na die algemene vergadering hebt gestuurd naar leden van het bestuur, met de vraag mijn opmerkingen correct te notuleren en met citaten uit de verslagen die aantonen dat dit zinnetje werkelijk toegevoegd werd en dat er vervolgens op de vergadering over gelogen werd.

2011/6/18 JB

geen attachments mogelijk op telenet vanavond. dus even over de vrijetijdsmail, sorry

——-

Beste vrienden,

Ik wist waar ik mij vanavond aan kon verwachten en heb zin om te beschrijven hoe ik mij voel, maar dat doet niets ter zake. De kwestie van de ouderbijdrage heb ik met Philippe en Lieven al aangekaart per mail, maar nooit een antwoord over ontvangen anders dan dat de ouderbijdrage moest betaald worden. Ik had een document voorbereid ter motivatie van mijn kandidatuur binnen de schoolraad die de kwesties van het kosteloos onderwijs en het recht op inschrijving nog eens verduidelijkt. Ook is het mijn mening het niet respecteren van deze principes de school (gewild of ongewild) elitair en exclusief maakt. Je moet ook begrijpen dat het staatsonderwijs in België is opgericht om weerwerk te bieden tegen het elitaire katholieke college. Brede basis en inclusief zijn de basisprincipes van het gemeenschapsonderwijs.

Op de AV van vanavond werd schamper gedaan over het nieuwe zinnetje in het financieel verslag. Dit is zoals ik vertelde, wel nieuw.

Dit staat er in het verslag bij van 2010 (zie bijlage):

Streefdoel was om gemiddeld 20€ per kind te bekomen

Ouders bepalen zelf in welke schaal ze zitten

Nu staat er, in het nieuwe verslag van 2011:

De ouderbijdrage is een vrijwillige bijdrage

Streefdoel was om gemiddeld 20€ per kind te bekomen

De ouders hebben de vrijheid om zich correct in te schalen en dus te bepalen welke bijdrage ze verschuldigd zijn. Er worden, behalve voor de aanvraag sociaal tarief, geen verantwoordingsstukken gevraagd.

Ik had dit graag rechtgezet gezien in de notulering van de AV: dit zinnetjes is toegevoegd en strookt ook helemaal niet met wat in het document Ouderbijdrage gesuggereerd wordt. Men spreekt hier zelfs over lidgeld.

Respect betekent ook: de zaken correct voorstellen.

beste groeten,

Johan

Tegen de volgende dag had ik op het internet een interessante casus gevonden die opmerkelijke overeenkomsten vertoonde met de onze. Ik heb die naar de betrokken bestuursleden gestuurd om duidelijk te maken dat elders deze situaties ook niet kunnen blijven bestaan als ouders hun verantwoordelijkheid nemen.

Van: Johan B
Aan: Philippe D, Lieven C, Bart I, Peter V, Lieve N, Gert VA, Joel VDW, JF VM, Helga H
Verzonden: Maandag 20 juni 2011 12:07:25 GMT
Onderwerp: ouderbijdrage tinteltuin: een vergelijkbaar geval in Hasselt

Beste vrienden,

Ik vrees dat er niemand gaat reageren of positie innemen, dat is heel spijtig, want met de informatie die ik nu heb voel ik mij echt wel verplicht hier verder mee te gaan. In een eerste stap meld ik (volgens neutraal) advies dit alles eerst best bij de scholengroep en daarna bij de commissie voor degelijk bestuur. Maar ik zou niets liever zien dan dat dit niet nodig is… maar lees het verhaal hieronder.

Op het discussieforum (!) van http://www.freinetbewegingvlaanderen.be/ lees ik dit bericht, dat op alle vlakken overeenkomsten vertoont met onze problematiek.

Ik ben mij nu ook af te vragen, na de reacties (leugens) op de vergadering, of de tegenstand tegen een online discussieforum (dat er was maar nooit werd gepromoot, indien gebruikt gecensureerd enzoverder.) en andere vormen van open communicatie een bewuste strategie was om te vermijden dat de ouders te weten kwamen dat deze bijdrage vrijwillig is.

“Ook in de Freinetschool van onze drie zonen was de invoering van het decreet kostenbeheersing (waarvan de maximumfactuur een onderdeel is) aanleiding tot heel wat consternatie. Wat een hoogst interessant debat had kunnen worden ontaardde uiteindelijk in een regelrechte kleine ‘schoolstrijd’, die meer dan een jaar lang aansleepte en de sfeer in de schoolraad en helaas ook onder de ouders danig verzuurde. De enige oorzaak hiervoor was naar mijn persoonijke mening de hoogst onprofessionele aanpak van de directie die op het volgende neerkwam: kop in het zand steken en hopen dat de bui snel overwaait. Enkele ouders deden het tegenovergestelde: ze staken hun nek uit en wisten uiteindelijk van hogerhand een oplossing af te dwingen. Voor iedereen die iets te maken heeft met het Freinetonderwijs of die zich op een of andere manier betrokken voelt bij deze problematiek heb ik een open brief op facebook geplaatst: je kan hem lezen bij ‘Leve Freinet’ en als dat wilt ook je eigen mening geven. “

http://www.12forum.nl/forum/bericht.php?ID=1269&fID=9&bID=2092&tID=556&pagina=last#2092

maar je moet je wel registeren via

http://www.freinetbewegingvlaanderen.be/

maar dus ook op facebook terug te vinden.

Even kort samengevat: het gaat hier over een freinetschool in het Hasseltse die op dezelfde wijze lidgeld aan het innen was op het moment dat dat decreet in voege ging. Als je al jaren ‘lidgeld’ betaalt, en het nieuws meldt dat onderwijs volgens een nieuw decreet kosteloos moet zijn, dan ontstonden er natuurlijk discussies. Ondertussen is iedereen dat alweer vergeten en daar rekenen meer dan een school op natuurlijk.

Het financiële verslag van beide jaren is ook in die zin misleidend dat er wel weergegeven wordt wat er met het geld gebeurt, nl. klasmateriaal gekocht, maar niet wat er met het geld gebeurt dat de staat per leerling ter beschikking stelt: wordt daar ook nog materiaal van gekocht? Een gewone school moet het rooien, gewoon van die toelage alleen.

Iemand maakte de opmerking dat bijvoorbeeld een groot memory-spel voor de kleuters best wel wat geld kost. Dit vindt ik typerend: overal spelen ze memory, ik hoop dat de juf zo creatief is dat ze een project kan opzetten waarin de kleuters zelf een memory-spel kunnen maken. Materialen kosten ook geld? Recycleer dingen, wees creatief en spendeer geld aan wat je echt niet zelf kunt maken. Teveel geld doodt de creativiteit. Kijk eens hoe mooie autootjes die kinderen in India van afval maken! Ze ontwikkelingen onvoorstelbare vaardigheden omdat ze alles zelf moeten doen, ervaren en leren…

Dit is niet het aanleren van zelfredzaamheid, maar het kweken van consumptiegedrag.

Ook het feit dat de ouders nu de opleiding van de leerkrachten betalen, kan deontologisch helemaal niet.

Op dit moment is de school niet laagdrempelig, transparant of enigerlei wijze gediversifieerd. In een school waar allemaal kinderen zitten met dezelfde sociale en culturele achtergrond, leren ze niets over de wereld.

Johan B

Er kwam nog een reactie van Callewaert, met het voorstel de kwestie naar de vakantie uit te stellen.

Van: “Lieven C
Aan: Johan B
Cc: Philippe D, Peter V, Lieve N, Gert VA, JF VM, Joel VDW, Helga H
Verzonden: Dinsdag 21 juni 2011 01:17:15
Onderwerp: Re: ouderbijdrage tinteltuin: een vergelijkbaar geval in Hasselt

Dag Johan,

Ik nodig je graag uit om in de week van 4 juli een moment te vinden om het hierover te hebben. Via de mail werkt dit niet; dit is een principe-discussie die zinvol is, maar tegelijk ook filosofisch; er zijn uitgangspunten gekozen bij het starten van de school, die we niet bij alles fundamenteel ter discussie kunnen stellen. Daarom graag een persoonlijk gesprek hierover, opdat jij ook het gevoel kunt krijgen gehoord te zijn, en vanuit de tinteltuin ook het gevoel ontstaat dat er op een rustige manier een antwoord kan geformuleerd worden.

hartelijke groet,

Lieven Callewaert

…alsof het mij om een gevoel te doen is: weer een gesprek in privé, buiten de publieke arena.